زیارت ملک سبزعلی (رح) واقع کلنگار ولایت لوگر

نویسنده: استاد شاه محمود محمود

کلنگار ولایت لوگر خوابگاه ملک سبزعلی فرزند ملک یوسف بوده که بنابر بیان شناسنامه آبدات تاریخی افغانستان، به نُه واسطه به ملک فخرالدین بن سلطان غیاث الدین غوری میرسد. (1)
هنوز نمیدانیم این صحبت مؤلف " شناسنامه آبدات تاریخی افغانستان" از کجا مایه گرفته است . چون امیرتیمور گورگانی یا تیمور لنگ در سال 783 هـ ق = 1381 م ملک غیاث الدین ( کرت) زمامدار ال کرت که غوری تبار بودند؛ را با پسر و برادرش بعد از مقاومت شدید و تلفات سنگین اردوی تیمور؛ اسیر کرد و به ماوراء النهر فرستاد و با قتل آنان در 20 ربیع اولاول سال 787 هـ ق = 1385 م سلسله ملوک کرت هرات منقرض شد. (2)

مؤرخ معاصر مرحوم میرغلام محمد غبار این ملک غیاث الدین کرت را بنام ملک پیرعلی غیاث الدین دوم نامیده و می نگارد : با وجودیکه امیرتیمور خود را فرزند خوانده موصوف خطاب نمود و خواهر زاده خویش (سونج قتلق آغا) دختر شیرین بیگ آغا را به زنی پسر ملک غیاث الدین داده بود ؛ اما تیمور خلاف همه موازین اخلاقی و خویشاوندی ؛ ملک پیرعلی غیاث الدین کرت را با خانواده اش در سمرقند از دم تیغ گذشتاند. (3)
برخی از اعضای خانواده ملک غیاث الدین که جان به سلامت برده بودند از هرات و یا به گفته " فیض الله محتاج " از غور(4) کوچ نموده اولا" به شهر گردیز و متعاقبا" در منطقه بیگ سمند و بالاخره در کلنگار لوگر مسکن گزین شدند.
ملک یوسف پدر ملک سبزعلی اولین کسی بود که وارد لوگر شد حدود 500 سال قبل وارد لوگر شد. چون خودش کهن سال و مو سفید بود ؛ مقام ملوکیت را به پسر خویش علی داد . چون مرد متدین بود به همین دلیل او را سبزعلی نامیدند و در سنگ مزارش همچنان ملک سبزعلی رحمة الله علیه کنده شده است .
سنه وفات او را مطابق کتبه مرقدش به تاریخ 921 هـ ق = 1515 م درج نموده اند . ساختمان موجود مقبره اش را به تاریخ 937 هـ ق = 1530 م از خشت مربع شکل اعمار نموده اند و شامل یک گنبد بزرگ و چهار گنبد خورد میباشد که با تآسف دراثر نبرد های چهل ساله قسما" ویران شده است . امروز بدون توجه مقامات دولتی ، توسط اهالی ترمیم غیر فنی شده تا از ویرانی بیشتر جلوگیری شود.(5)
زیرنویسها :