برج های ساعت شهر کابل !

نویسنده: استاد شاه محمود محمود

بخش ششم

برج ساعت میلاد کابل واقع باغ قاضی :

مقدمه :
هنگامیکه میخواهید از طریق دروازه لاهوری و تخته پل و چنداول و قلعه هزاره ها متصل شفاخانه صدری ابن سینا به طرف غرب کابل مسیر تان را ادامه بدهید . در طول راه در جوار باغ قاضی و لیسه محجوبه هروی و بازار چنداول نظرتان را منار سی متره با رنگ گلابی که ساختمانهای دوران بابری را به خاطر میاورد جلب مینماید. اگر از داستان اعمار آن مطلع نباشید حتما میگفتید بقایای دوره بابر است چون استفاده از رنگ و دیزاین شباهت آن دوران را دارد . در چند سال قبل فرد نظامی برای نگهداری آن با سلاح دست داشته مقابل آن استاده بود فکر میکنم میترسند که در این گیرو دار چور وچپاول آن مناره را هم به کشور های همسایه قاچاق کنند.

شاروالی کابل در پهلوی کار های مفیدی ، یکی همین اعمار منار میلاد کابل است . ظاهرا" این منار به افتخار پنج هزارمین سال ایجاد شهر کابل اعمار گردیده است . از سنگ نوشته منار برمی اید که ساخت و ساز این منار پوره دوسال زمان برده است . اگر این منار با این قد و قامت دوسال وقت ( 2 - 8 - 1389 تا 2 - 8 - 1391 هـ ش ) بگیرد معلوم نیست برای اعمار یک شهرک رهایشی چه مدتی زمانی ضرورت خواهد بود. و یا شاروال میتوانست چند اپارتمان برای خانواده هاییکه در گوشه و کنار شهر بی خانه و جا هستند ؛ اعمار مینمود. مشکلات که برای باشنده گان و کسانیکه از این سرک رفت آمد داشتند معضله دیگری بود که در طول دوسال باشنده گان آن جا تحمل کردند.
درکتیبه منار نام حامد کرزی رییس جمهور پشین افغانستان با اضافه نام شاروال کابل دیده میشود. نمیدانم اسم شاروال دراین کتیبه تا چه حدی ضروری بوده است.
با تاسف از صورت گرد آلود و رنگ رفته این منار برمی اید؛ از روزیکه اعمار شده است نه تنها شاروال کابل بلکه کوچکترین مسؤول شاروال کابل هم به دیدن و عیادت این منار نیامده است . امروز اطراف منار و داخل منار را کارگران و معماران روزمزد گرفته است که برای یافتن لقمه نانی آنجا گرد می ایند تا در کار روزانه استخدام شوند.
نکته دیگریکه از صورت گردالود این منار دریافتم که در کشور ما هر ابادی و آبده که تعمیر میشود هرگز تحت مراقبت و نگهداری و توجه قرار نگرفته و نمیگیرد.

برج ساعت میلاد کابل:
این منار که بنام منار ميلاد كابل یاد میگردد به ارتفاع 30 متر و عرض 8 در 8 متردر چهار راهي باغ قاضي شهر كابل موقعيت دارد مرتبه های منار در پایین فراخ تر است بخوبی با طاق های کمانی شکل دالان را به خود گرفته و با ستون ها سفید، زیبایی از خود به جا میگذارد . مرتبه دوم و سوم و چهارم کم عرض شده و ساعت بزرگی در آن قرار داده شده است .
بالای طاق دالان کتیبه در سنگ مرمر سیاه با زبان دری و پشتو و انگلیسی نقر شده است که میخوانیم :
بسمه و تعالی
این آبده به مناسبت تدویر نخستین سیمینار علمی - تحقیقی میلاد کابل و به منظور پاسداری از فرهنگ و تاریخ پرشکوه این شهر باستانی در زمان ریاست جمهوری جلال التمآب حامد کرزی به ابتکار دپیلوم انجنیر محمد یونس نواندیش شاروال کابل به ارتفاع سی متر که بلندترین منار در تاریخ شهرکابل میباشد.به تاریخ 2 ، 8 ، 1389 تهداب گذاری و بتاریخ 2 ، 8 ، 1391 به پایه اکمال رسید.
مرتبه سومی با نشان دولت افغانستان یعنی محراب و منبر با اضافه سمبول شاروال کابل مزین میباشد و در مرتبه چهارم ساعت بزرگی تعبیه گردیده است که از گردش بازمانده است و درمرتبه پنجمی منارکم عرض شده و شکل مناره دایروی را اختیار میکند که از فاصله های دور نمایان است .
درنقطه بالای منار یا برج یکبار دیگر سمبول شاروالی کابل جا داده شده است که بیننده را متیقن میسازد که این آبده از طرف شاروالی کابل اعمار شده است . اطراف منار با زینه زیبایی از سرک مجزا شده است و به فاصله اندک با موانع که فعلا" ریخته و پاشیده است از داخل شدن منار جلوگیری مینماید وامیدوارم که راننده گان در اثنای گذر از کنار این منار متوجه آبده تاریخی کابل باشند . گرچه موانع که در طول راه است از سرعت راننده میکاهد اما با احتیاط باید گذشت .
محمد يونس نو انديش شاروال کابل در مراسم افتتاحيه اين منار به خبرنگاران گفت:" اين منار جهت تولد دوباره شهر كابل و زنده كردن يادگار تاريخي شهر قديمي كابل احداث شده است."
شهردار كابل هر چند در مورد هزينه مصرف شده منار متذکره معلومات ارايه نكرد اما وي گفت كه اين نخستين منار در شهر كابل است كه به اين ارتفاع اعمار مي گردد. از اینکه این منار چرا در این جاده مزدحم و شلوغ اعمار گردید کسی حرف نه زده است . اما معلوم است که مندوی باغ قاضی یکی از محلات قدیمی شهر کابل است که مردم برای خرید و فروش می آیند . منار از زیبایی خاصی برخورد ار است اما آن زیبایی با گرد وخاک شهر و خانه ها ویران شده اطراف آن چندان محسوس نیست .
جا دارد اطراف منار با پارک و سرسبزی و باغچه و یا حوض کوچکی مزین گردد و عرض سرک بیشتر شود تا زیبایی آن جلب توجه نماید .
نوت : از برادر گرانقدر جناب انجنیر صاحب محمد ضیآ زمانی زقوم خیل بابت فرستادن تصاویر منار میلاد کابل تشکر و سپاسگزارم .