زیارت دوست خاوند ولی در معرض نابودی و فراموشی

نویسنده: استاد شاه محمود محمود

مقدمه :
قبل از اینکه پارک زرنگار اعمار گردد ؛ این ساحه بخشی از ده افغانان شهر کابل بود، مارکیت تجارت قالین و منازل متعدد و متراکم یکی پهلوی دیگر قرار داشت. بعد از انکه نقشه و پلان شهر کابل رویدست گرفته شد و منازل متراکم ویران گردید و تعمیرات جدید پشتنی تجارتی بانک، هوتل سپین زر و وزارت اطلاعات و کلتور از یکطرف و جانب دیگر پارک زرنگار با جوی اب روان جای آنرا گرفت . در ضمن زیارت خواجه دوست خاوند ولی با گنبد آهنی کنار سرک عمومی نمایان گردید.

شلوغ بودن کنار زیارت برعلاوه زیارت کننده ها ؛ خریداران و فروشنده های بود که برای بدست آوردن مجلات داخلی و خارجی و جراید و روزنامه از غرفه فروش مجلات و روزنامه ها به نام " اخباری" ؛ معمولا" پنچشنبه ها برای خرید مجله ژوندون و در اول هر ماه مجله " شمع دهلی " و دهها اخبار و مجلات را به طور عمده و پرچون کنار هم قرار داشتند .
در حالیکه امروز بعد از اعمار تعمیر جدید 18 منزله وزارت مخابرات و دیوار های استحکامی آن ؛ زیارت متذکره با زیبایی گذشته آن دیده نمیشود و فقط قبری است که اطراف آنرا پنجره و سقف آهن چادر فرا گرفته است. به استناد کتاب مزارات کابل لوحه سنگی در کنار قبر موصوف دیده میشود ؛ که سال وفات خواجه مذکور در آن حک گردیده است .

دوست خاوند ولی کی بود ؟
بنابر بیان کتاب مزارت کابل خواجه دوست خاوند ولی در یک احاطه میان یک گنبد آهن پوش کتاره دار، لوح سنگ ندارد و به استناد کتاب نسماة القدس تآلیف شیخ هاشم کشمی : نام مبارک شان محمد ابن احمد الحصاری و ملقب به دوست خاوند از متتبین حضرت قطب دایره ولایت حضرت خواجه نقشبند قدس الله سره العزیز میباشد. و تربیت سلوک از ایشان یافته و ثانیا" به امر مرشد مبارک خود به خدمت حضرت قدوة الاولیا خواجه محمد پارسا شتافتند و از حضور ایشان با اجازه مطلق در ارشاد فایز گردیدند و جهانی از ایشان منور گردید، اکثر ایام حیات خود را در بلاد بلخ و توابع ان میگذرانیدند، از کلمات ذکیات شان است : خاموشی از سه صفت خالی نباشد ؛ یا نگهداشت دل از خطرات، یا فرورفتن سالک بذکردل ، یا مشاهده احوال که بر قلب میگذرد.
وفات حضرت خواجه دوست خاوند بعد از نماز خفتن شب سه شنبه یازدهم محرم الحرم سنه اثنین و ثلاثین و ثمان مایه ( 832 هـ ق ) بوده است روضه مبارک شان در بلده کابل واقع وزیارتگاه خاص و عام است .(1)
بنابر بیان ابراهیم خلیل مؤلف مزارات کابل ؛ در این احاطه دو قبر دیگر هم دیده میشود قبری که لوحه سنگ بالای سر مزین به آیات قرانی و کلمه طیبه و بعضی ابیات و به لوحه سنگ طرف پا چنین مرقوم است : وفات مرحوم خانم جان بیگم بنت خواجه خانجی یوم چهارشنبه 17 جمادی الاول 1349 . و پهلوی این احاطه در یک بلندی قبری چراغدان گلی داشته و لوح سنگ ندارد نیز موجود بود.
اما امروز فقط قبر خواجه خاوند ولی در جوار دیوار وزارت مخابرات وجود دارد و از آن دو قبری دیگر خبری نیست .

زیرنویسها :
1 - خلیل - ابراهیم ، مزارات کابل ، کابل ، 1339 هـ ش، ص 194 .