Get Adobe Flash player

Calendar جنتری

مارس 2024
دسچپجشی
123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

Who's Online مهمانان آنلاین

ما 103 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم

Bilexperten i Tyresö AB

bilxeperten AB 2019 200A

جنتری ، کلیزه یا تقویم سال ۱۳۹۹

مرحوم مدیر صاحب الدین

sahebdinمرحوم مدیر صاحب الدین مسکونه قریه زرغون شهر ولسوالی محمد آغه ولایت لوگر.

مرحوم تورن جنرال الحاج نصرالله خلیل

janral nasrullah khalil A 200سوانح مختصر مرحوم الحاج تورن جنرال نصر خليل

پوهنیار حمیدالله "فاروقی" سمبول وحدت

مرحوم تورن جنرال یحیی نوروز

janral20yahya20nawrozمرحوم تورن جنرال یحیی نوروز مسکونه قریه کلنگار ولایت لوگر.

الحاج جنرال عبدالمجید خوشیوال

مرحوم الحاج كندك مشر سيدعلم خان خوشيوال

دست پخت غذاهای افغانی

معرفی داکتر صاحب فضل الله مجددی

لوی پاسوال غلام مجتبی پتنگ

شهید انجنیر محمد صابر مشهور به ټپک

سوانح مختصر داکترعزیزالله لودین

وزیر محمد ګل خان مومند د افغانستان پخوانی د کورنیو چارو وزیر

معرفی تیم فوتیال زرغونشهر

پلان انکشافی ولایت لوگر

افتتاح اولین مکتب متوسطه برکی راجان حکومت کلان لوگر

ښاغلۍ تمهيد الله سيلاني

د لوګر د جریدي چاپ شوی ګڼي

ښاغلۍ شیرمحمد (ستانکزی) د لوګر اونیزې مسؤل مدیر

د الحاج زمرک پادخوابي ټولنیز بنسټ

د لوګر د ځوانانو ټولنیزي او کلتوري ټولنه

د مرحوم انجنرسردار خان لنده پپيژندنه

حافظ قرآنکریم و انجینیر

تیم گل بابا قهرمان کرکت در لوگر شد

معدن طلاى حصارك ولايت لوگر

"خواجه یعقوب چرخی" كيست ؟

Statistik

سیستم عامل
FreeBSD
پی اچ پی
8.1.27
MySQLi
10.6.16-MariaDB-log
زمان
23:32
ذخیره ساز
فعال شده
Gzip
غیر فعال
کاربران
1
مطالب
920
نمایش تعداد مطالب
3074127

محمد نبی عیسی خیل

داكتر سید الف شاه غضنفر

پهلوان شاه محمد لوګرى پيژنئ ؟

محمد ابراهیم کمیدان

شهيد دگرجنرال پیلوت مصطفی قهرمان

شهید بسم الله خان ستانکزی

عبدالرحمان رحیل د شعرونو غور چاڼ کتاب چاپ کوي

دکتورعبدالصبورستانکزی

کلپ های ویدیویی استاد دری لوگر

کلپ های ویدیویی سلام لوگری

خبر نگار تلویزیون طلوع در ولایت لوگر

Login Form

Home خانه

هویت گمشدهء ما

شهر ها و حصار های افغانستان

نویسنده: استاد شاه محمود محمود

ادامه فصل اول...

3 - ارگ :

Huyat Gomshudama 1 200ارگ قلعه ٔ کوچکی باشد که در میان قلعه ای بزرگ سازند.(1) مجموعه ‏اى از ساختمان ها و تشكيلات و سازمان حكومتى شهر را در خود جاى ‏داده و مقر حاكم بوده است. ارگ در ارتباط فضايى با بازار و مسجد جامع قرار داشته است. اين خصوصيات در آثار به جاى مانده بسيارى از قسمت هاى قديمى شهرها قابل مشاهده است. در سمرقند و بخارا ارگ شهر، خود بخشى از قلعه بوده و در مجاور مراكز اقتصادى و مذهبى قرار داشته است. اساسا پس از ظهور اسلام بقاياى نظام شهرى كهن دژى و شارستانى بتدريج از ميان برداشته مى‏شود و شهر با مفهوم اسلامى آن كه متعلق به تمام اقشاروطبقات اجتماعى است‏ ؛ شكل مى‏گيرد.

  اركان عمده شهر شامل دارالخلافه، دارالحكومه يا دارالاماره به جاى كهن دژ ظاهر شده و سپس با ايجاد قصر امرا و پادشاهان مجموعه ‏اى به نام ارگ را پايه ‏ريزى مى‏كنند كه در فاصله‏ اى با مسجد جامع و بازارسه ركن اساسى شهر را به وجود مى‏آورند و درمحدوده مركزى شهر قرارمى‏گيرند.

در کابل بالاحصار با وجودیکه قدامت قبل از اسلام دارد ؛ در کنار بازار و معابد و مساجد قرار داشت . همچنان ارگ کابل میان بازار ارگ ( جاده نادر پشتون) و مسجد جامع پل خشتی قرار دارد . بنابران ارگ به عنوان عنصر سياسى از ساير عناصر جدا شده و با ايجاد حصار و بارو در اطراف آن به صورت كانون اصلى شهر تجلى مى‏كند.

Huyat Gomshudama 1 380

Huyat Gomshudama 2 380Huyat Gomshudama 3 380Huyat Gomshudama 4 380Huyat Gomshudama 5 380Huyat Gomshudama 6 380

4 - شارستان یا شهر درونی : 

شارستان . [ رَ / رِ ] (اِ مرکب ) شهرستان . شهر. (برهان قاطع). شارسان . (فرهنگ جهانگیری ). مدینه . (مهذب الاسماء). شارستان خود شهر است که غالباً بر گرد قهندزی واقع میشده و سوری بر گرد اوست و آنچه بیرون از این سور باشد آن را ربض خوانند. ( تاریخ سیستان چ ملک الشعرای بهار حاشیه ٔ ص 11) : فرمودش تا بر چهار صد شارستان بناء خانه ها سازند مرغلّه را و سلاح را. (ترجمه ٔ تاریخ طبری ). ایشان بدان شارستان اندر رفتند. (ترجمه ٔ تفسیر طبری ).(2 ) 

برگرد دیوار های ارگ و یا بالاحصار قبل از اسلام که در دوره اسلامی به کهندژ شهرت دارد محلات خاص برای بود باش طبقات بالایی جامعه و وزرا و عاملان دولت و اقارب سلطان وجود داشت که به شارستان شهرت دارد .

از نظر شكل‏ يابى با دوره‏ هاى قبل از اسلام تفاوتى ندارد ولى از نظر محتوا كاملا متفاوت است. عناصر فرهنگى - مذهبى، بازار و محلات در اين بخش قرار دارند. اصناف، پيشه‏ وران و اكثر طبقات و قشرهاى مختلف مردم در اين بخش زندگى مى‏كنند.

این بخش همچنان با دیوار و حصار سنگی و یا گلی با چهار دروازه بزرگ و بخشی از بازار را در خود جا داده بود . 

درتاریخ بخارا در مورد شارستان به وضوح آمده است که : و از آنجا روی به بلخ آوردند و عمرو لیث شارستان حصار بگرفت و خود پیش شارستان سپاه فرودآورد.و لشکر به رده گرد برگرد خندق بگرفت و چند روز بود تا سپاه درآمد ( 3 ) . میان حصار و شارستان ، مسجد جامع بنا کردند اندرسال صد و پنجاه و چهار اندر مسجد جامع نماز آدینه گزاردند. در وی مسجد جامع است و شارستانی عظیم دارد و در ایام قدیم آنجا بازار بوده است به فصل تیرماه ده روز ( 4 ) .

5 - ربض یا شهر بیرونی :

مجموعه ای مرکب از محلات، خانه ها، بازار ها، باغات و مراتع مردمی که در طبقات بالایی ؛ که در خارج از شارستان ؛ به هنگام ورود اعراب مسلمان نقشی اساسی داشتند، در بعد از اسلام به ربض (شهر بیرونی) مشهور شد .

ربض (اسم) [عربی، جمع: اَرباض] جایگاه گوسفندان؛ پناهگاه گله، محل سکنای قوم، دیوار دور شهر و خانه‌ های اطراف . ( ) فرهنگ عمید ؛ واژه ربض . همچنان در(منتهی الارب ) (آنندراج ) (از غیاث اللغات ) (از منتخب اللغات ) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء). دیوار شهرپناه . (غیاث اللغات ). سور. (نصاب الصبیان ).باروی شهر. (مهذب الاسماء) (دهار) (از اقرب الموارد)( : مردمان شهر بخارا از احمدبن خالد که امیر بخارا بود... درخواست کردند که شهر ما را ربضی میباید تا شب دروازه ها بربندیم و از دزدان و راه زنان در امان باشیم . پس او فرمود تا ربضی بنا کردند بغایت نیکو و استوار، و برجهاساختند، و دروازه ها نهادند، و این به تاریخ دویست و سی و پنج بود که تمام شد و این ربض را به هروقت که لشکری قصد بخارا کردی عمارت تازه کردندی .... ( 5) 

همچنان به معنی ؛ گرداگرد قلعه . (غیاث اللغات ). حول و حوش شهر را گویند بنابراین ارباض بسیار است چونکه هر شهری حول و حوشی دارد و برخی با اضافه بکلمه دیگر حکم علم را پیدا کرده .(از معجم البلدان ). گرداگرد شهر. (مهذب الاسماء). آنچه در اطراف شهر هست از خانه ها و مسکن ها. (از اقرب الموارد). بگمان من گشادگی میان دو باره و سور است که بر گرد شهری کشیده باشند و در آن گشادگی گاه خانه ها و دکانها و غیره نیز باشند. و این از ترس غارتست و هنوز هم این عادت در مرگ هر شاهی جاری است که بجای ایمن تر نقل کنند. (6 ) 

شهر های قدیم کلا" با شارستان و ربض همراه بوده اند از جمله : سیستان ، قصبه ٔ او را زرنگ خوانند و شهربا حصارست و پیرامون تو خندق است کی ابش هم از وی براید. و اندر وی رودهاست و اندرخانه های وی اب روان است وشهر او را پنج در است ازآهن. و ربض او باره دارد و او را سیزده در است و گرمسیر است . ( 7) هری ، شهری بزرگ است و شهرستان وی سخت استوار است و او را قهنذر است و ربض است.(8 ) و او را [ بلخ را] شهرستانی است با باره ٔ محکم و اندر ربض او بازارهای بسیار است . ( 9) سمرقند شهری بزرگ است و آبادان است ... و او را شهرستان است و قهنذر است و ربض است . و از بالای بام بازار شانف یک جوی آب روان است از ارزیر، و آب از کوه بیاورده . (10 ) .

ادامه دارد ....

زیر نویسها :

1 - برهان قاطع ؛ واژه ارگ .

2 - پارسی ویکی ، واژه شارستان .

3 - نرشخی - ابوبکر محمد بن جعفر ، تاریخ بخارای نرشخی ، ترجمه: ابونصر احمد بن محمد بن نصر القباوی ، تلخیص : محمد بن زفر بن عمر و تصحیح و تحشیه مدرس رضوی، مطبعه دولتی ، کابل ، 1362 هـ ش، ص 122 .

4 - نرشخی ، ایضا" تاریخ بخارا ، ص 17.

5 - نرشخی ، تیضا" تاریخ بخارا ص 48 - 49 .

6 - یادداشت مرحوم دهخدادر لغت نامه در حاشیه واژه ربض .

7 - مؤلف نامعلوم ،حدود العالم من المشرق و المغرب ؛ تالیف 372 هـ ق؛ ترجمه : پوهاند میرحسین شاه ، تصحیح و حواشی ؛ داکتر مریم میراحمدی و دکتر غلامرضا ورهرام ، تهران، 1383 هـ ش، ص 319. 

8 - حدود العالم ... ، ایضا"، ص 296 . 

9 - حدود العالم ... ایضا" ، ص 311 . 

10 - حدود العالم .... ایضا" ص 331.

You have no rights to post comments

جغرافیایی تاریخی لوگر

Logar Hitori.png 200نویسنده:
پوهندوی استاد شاه محمود محمود

شهید قومندان نصرالله حسین خیل

43 دعا از قرآن و 79 دعا از سنت

مرحوم الحاج مولوی عبدالله فیض الباری

سپه سالار غلام حیدر خان چرخی

sepasalar ghulam haider khan charkhi as

سپه سالار غلام حیدر خان چرخی


خلص سوانح غازی سپه سالار غلام حیدر خان

ډګر جنرال فیض محمد خان لوګری دخوست د ښار بنسټګر

نایب سالار(جنرال)غوث الدین خان لوگری

عبدالملک عبدالرحیم زی وزیر مالیه

abdul malek khan abdurahzai s

عبدالملک عبدالرحیم زی وزیر مالیه

معرفی عبدالملک عبدالرحیم زی وزیر مالیه

شهید پوهاند استاد محمد جان احمدزی

غلام نبی خان چرخی

شهید داکتر محمد ولی ناصری

مرحوم الحاج دگروال عبدالجلیل میرباز

په پيښور کښي د ضا خېل په مدرسه

Ziakhel Madrassa 1 200

بنیاد خیریه پیمان

الحاج محمد اکبر ستانکزی نماینده لوگر

Mohammad Akbar Stanekzai 200الحاج محمد اکبر ستانکزی
نماینده منتخب لوگر

بیوگرافی پوهاند دوکتور نذیراحمد شهیدی

شهید الحاج داکتر اسدالله همتیار

د حنیفی صاحب ژوند ته لنډه کتنه

د پښتو ژبی نوی فونتونه

انجمن کلتوری افغانها در سویدن

د لوګرد پوهنی د ریاست ځانګړی فعالیتونه

logar pohani reasat 200aد لوګر د پوهنی د ریاست ځانګړی فعالیتونه

داكتر محمداشرف غنی احمدزَی

زيار مدني ټولنې په لوګر کې

zeyaar s

د لوګر مدنی ټولنه / جامعه مدنی لوگر

آموزش حج وعمره همراه با عکس

آثار بودايي پيش از اسلام در ولايت لوگر

د زرغون ښار د هلکانو لیسه

زرغون شهر بستررنگین ولایت لوگر

معرفی قریه زرغون شهر ولایت لوگر

بند آب سرخاب ولایت لوگر

وب سایت حقیقت

مرکز اسلامی افغانها در سویدن

کمپیوتر سرویس

روزهای فامیل های مسلمان در سویدن

Muslimkafamiljedagarna 2017 Part 1 200

روزهای فامیل های مسلمان در سویدن ۲۰۱۷ قسمت دوهم

روزهای فامیل های مسلمان در سویدن

Muslimkafamiljedagarna 2017 200

روزهای فامیل های مسلمان در سویدن ۲۰۱۷ قسمت دوهم

لوګر له باب الجهاده تر باب الفساده

هشت ثور روز پیروزی ملت مجاهد افغانستان

هفت ثور 1357؛ از سیاه ترین و دردناکترین روزها در تاریخ افغانستان

Copyright © 2017. All Rights Reserved www.logar.nu ولایت لوگر

Innehållsansvarig: Mohammad Shah Paiman, 076- 428 98 78 - e-post: abed_salim@hotmail.com www.logar.nu All Rights Reserved.